گزارش اوليه بررسي سانحه پرواز هواپيماي اکرايني توسط تيم بررسي سانحه سازمان هواپيمايي کشوري منتشر شد.

علي عابدزاده رئيس سازمان هواپيمايي کشوري با اعلام اين خبر گفت اقدامات صورت گرفته از آغاز بررسي ها تاکنون مبتني بر چند محور مهم از جمله: جمع‌آوري اطلاعات اوليه، تشکيل تيم مديريت بحران در منطقه، اعزام نيروهاي امدادي به سايت سانحه براي موضوع تجسس و نجات، دريافت اطلاعات مسافران از شرکت هواپيمايي و ساير مراجع مانند پليس مهاجرت، تعيين مسئول بررسي سانحه و اعزام تيم اوليه بررسي سانحه به محل سانحه، فرودگاه امام خميني (ره) و فرودگاه مهرآباد از جمله اقدامات اوليه بوده‌اند.

اطلاع رساني اوليه در خصوص سانحه صورت پذيرفته و مطابق آيين نامه بررسي سوانح و حوادث هوايي غير نظامي مصوب هيئت دولت، گروه‌هاي 11 گانه بررسي سانحه تشكيل گرديد.

رئیس سازمان هواپیمایی کشوری گفت: دستگاههاي ثبت و ضبط اطلاعات پروازي (جعبه سياه) پيدا شده و تحويل مسئول بررسي سانحه شده است. مستندات و شواهد سايت سانحه بررسي و ثبت شد و قطعات باقيمانده هواپيما جمع‌آوري شده و به محلي امن منتقل گرديد. جعبه‌هاي سياه هواپيما شامل دستگاه ثبت اطلاعات پروازي (FDR) و دستگاه ضبط صداي كابين خلبان (CVR) توسط عوامل تجسس و نجات پيدا شده و در اختيار تيم بررسي سانحه است. هر دو دستگاه در اثر سانحه و آتش سوزي آسيب ديده‌اند. قسمت حافظه هر دو دستگاه وجود دارد، ليكن آسيب فيزيكي بر روي آنها قابل مشاهده است.

عابدزاده اظهار داشت تيم بررسي سانحه، مطابق با استانداردهاي ضميمه شماره 13 پيمان شيكاگو از تمامي كشورهايي كه مطابق اين سند ذينفع شناخته مي‌شوند دعوت نموده تا نسبت به معرفي نمايندگان خود در فرايند بررسي سانحه اقدام نمايند و هم‌اكنون تيم تخصصي كشور اوكراين به عنوان كشور ثبت كننده و بهره‌بردار هواپيما در حين اعزام به ايران جهت انجام وظايف خود هستند.

سازمان هواپیمایی کشور

مرثیه‌ای برای پرواز ٧٥٢

 [نیره خادمی] هجدهمین روز دی‌ماه امسال لوریس چکناواریان هم مثل خیلی‌ها در خانه ماجرای سقوط پرواز ٧٥٢ را شنید. همان روز تا یکی دو روز بعد که انبوه خبرهای تلخ همه را احاطه کرده بود، مرثیه‌ای برای پرواز ٧٥٢ در ذهن او پا گرفت و در طول دو روز در دفترچه نت پیاده شد. دیروز این آهنگساز و رهبر ارکستر کهنه‌کار ارمنی‌تبار ایرانی به مناسبت فرارسیدن چهلمین روز پرواز جان‌های عزیز این قطعه را به خانواده‌های بازماندگان هواپیمای ایران- اوکراین تقدیم کرد. لوریس چکناواریان حالا در این‌باره به «شهروند» می‌گوید که استثنا نبوده و مثل همه از این واقعه دردناک غمگین شده است: «بعد از سقوط هواپیما، هرکس به نحوی احساس خود را نشان داد. همان روزها این ملودی به من الهام شد و بعد نوشتن اثری به یادبود سقوط هواپیما را شروع کردم تا به مردم دنیا نشان دهم که ما صلح‌دوست هستیم و این واقعه برای همه ما تلخ بوده است.» او این قطعه را در طول دو روز به صورت شبانه‌روز نوشته است، درصورتی که معمولا نوشتن چنین اثری یک تا دو ماه برای یک آهنگساز زمان خواهد برد: «حتی آن را بازنویسی هم نکردم و خواستم تا همان‌طور که به من الهام شد، نوشته و اجرا شود. البته فرصت اجرا و ضبط آن به صورت ارکستری نبود، بنابراین از دوستان کمک گرفتم و فعلا قطعه سمپل شد. امیدوارم در آینده نزدیک بتوانم آن را با ارکستر ضبط کنم.»

«شورش بلبلان سحر باشد/ خفته از صبح بی‌خبر باشد/ تیرباران عشق خوبان را/ دل شوریدگان سپر باشد/ عاشقان کشتگان معشوقند/ هرکه زنده‌ست درخطر باشد/ عاقلان از بلا بپرهیزند/ مذهب عاشقان دگر باشد/ پای رفتن نماند سعدی را/ مرغ عاشق بریده پر باشد.» این غزل از سعدی هم به پیشنهاد یارتا یاران به صورت دکلمه برای این قطعه انتخاب شده است: «با یارتا  که دستی در حوزه شعر و ادبیات دارد، تماس گرفتم تا شعری را مناسب این حال و هوا معرفی کند و او این شعر را پیشنهاد کرد و با صدای او در این قطعه استفاده شد. ببینید که چقدر جالب، سعدی هم سال‌ها پیش حرف‌های مناسب این روزها را گفته است.» لوریس چکناواریان برای ساخت این اثر از هیچ نهاد، فرد یا ارگانی سفارش نگرفته و می‌گوید تصمیمی کاملا شخصی بوده است: «در زندگی به ندرت پیش می‌آید شخصی تحت‌تأثیر حادثه‌‌ و موقعیتی خاص شعر بگوید، موسیقی اجرا کند یا مثلا نقاشی بکشد. حال و هوای این قطعه، حال و هوای همان روزهای من بعد از سقوط هواپیما و در واقع نخستین واکنشم به این ماجرا است. امیدوارم توانسته باشم با خانواده‌ها همدردی کنم، چون این واقعه بسیار سخت و دردناک است.» او البته در متنی هم که به همراه این اثر موسیقایی در رسانه‌ها منتشر شده، نوشتن این قطعه در چنین زمان کوتاهی را مانند معجزه دانسته است: «در این راه دوستان و همراهانی بودند که در نت‌نویسی، تولید، نوازندگی، اجرا و ضبط اثر بهترین همکاری را با من داشتند که جا دارد از یکایک آنها تشکر و قدردانی ویژه داشته باشم. به‌ هرحال این اثر نوعی همراهی من و سایر همکارانم در پروژه با هموطنان عزیزم در این حادثه تلخ و خانواده‌های داغدار حادثه‌دیده است.» دیروز صبح پروژه موسیقایی «مرثیه‌ای برای پرواز ۷۵۲» اثر لوریس چکناوریان با اخذ مجوز دفتر موسیقی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی توسط موسسه فرهنگی- هنری «رادنواندیش» به مدیریت بردیا صدرنوری در فضای مجازی منتشر و به جانباختگان پرواز هواپیمای اوکراینی و خانواده‌های داغدارشان تقدیم شد. در این پروژه که مراحل ضبط آن در استودیو «شهر صدای پارسیان» به مدیریت آیدین الفت و صدابرداری امید نیک‌بین انجام گرفته، رازمیک اوحانیان، یارتا یاران، احسان بیرق‌دار، علیرضا راد، شاهو زندی، ناصر ایزدی و بردیا صدرنوری با لوریس چکناواریان همکاری کرده‌اند.

روزنامه شهروند

سوگ پرواز 752

گروه اجتماعي| هواپيما از زمين بلند شد، به آسمان رسيد، بويينگ 800- 737 قرار بود از تهران تا كي‌يف برود اما تنها چند دقيقه از ترك فرودگام امام خميني نگذشته، به زمين افتاد و سفر 176 مسافر و تيم پروازي‌اش شروع نشده به پايان رسيد. سقوط پرواز 752 هواپيمايي اوكراين، هفت كشور را عزادار شهروندانش كرد.

از نخستين روز حادثه تاكنون، شبكه‌هاي خبري و روزنامه‌هاي كانادا هر روز را با خبرهاي پرواز هواپيمايي اوكران گذرانده‌اند. 63 نفر از مسافران اين پرواز تابعيت كانادايي داشتند و برخي ديگر هم ساكنان اين كشور بودند؛ مسافراني با هويت ايراني و كانادايي كه از دست رفتن‌شان از سوي دولت، رسانه‌ها و مجامع علمي كانادا سوگ بزرگي توصيف شد. نام‌ها، چهره‌ها، موقعيت كاري و تحصيلي 63 نفر از جان‌باختگان سقوط هواپيما خيلي زود از سوي رسانه‌هاي كانادا تبديل به گزارش و مستند شدند تا نام‌شان از ميان آمار بيرون كشيده شود و چهره‌هاي‌شان تبديل شود به واقعيت فاجعه انساني كه رخ داده بود. شبكه سي‌بي‌سي كانادا، يك روز پس از حادثه در مستندي دو ساعته سراغ بزرگداشت جان‌باختگان هواپيما رفت؛ خبرنگاران اين شبكه در شهرها و ايالت‌هاي مختلف اين كشور نام‌ها و ويژگي‌هاي شخصيتي و خانوادگي، كاري و تحصيلي جان‌باختگان را اعلام و با دوستان، همكاران و خانواده آنها مصاحبه كردند.

«با تاثر بسيار متوجه شديم كه دست‌كم 10 نفر از اعضاي خانواده دانشگاه آلبرتا در سانحه ديشب هواپيمايي در ايران كشته شده‌اند.» ويديوي اعلام از دست دادن 10 دانشجو و عضو دانشگاه آلبرتاي كانادا توسط رييس اين دانشگاه كه پيش از به پايان رسيدن صحبت‌هايش بغض كرد و با صداي لرزان بيانيه كوتاهش را به پايان رساند، خيلي زود از سايت‌هاي خبري ايران هم سردرآوردند. همزمان با جامعه علمي كانادا، اسامي فارغ‌التحصيلان دانشگاه‌هاي شريف و اميركبير هم كه در ميان مسافران پرواز 752 بودند از سوي اين دو دانشگاه اعلام شد و در كنار پيام‌هاي تسليت آنها قرار گرفت. دانشگاه صنعتي‌ با انتشار تصويري از فهرست‌ نام‌ها با عنوان «شريف در سوگ فرزندانش» اعلام كرده است كه روز دوشنبه
23 دي ماه در مسجد اين دانشگاه مراسم يادبود آنها را برگزار مي‌كند. منصور غلامي، وزير علوم هم روز پنجشنبه با صدور پيامي از دست رفتن جمعي از هموطنان و دانش‌آموختگان ايراني را تسليت گفت: «سانحه دلخراش و تكان‌دهنده سقوط هواپيماي مسافربري متعلق به خطوط هوايي اوكراين كه به جان‌باختن سرنشينان، جمعي از هموطنان و تعدادي از دانش‌آموختگان عزيز دانشگاه‌هاي كشور منجر شد، موجي از تأثر خاطر و تألم قلبي را به همراه آورد و ملت شريف ايران را در سوگي عظيم فرو نشاند. اينجانب ضمن عرض تسليت به خانواده‌هاي محترم اين عزيزان و همچنين جامعه علمي و دانشگاهي كشور، از خداوند متعال براي درگذشتگان غفران الهي و علو درجات و براي بازماندگان صبر جميل و اجر جزيل آرزومندم.»

همزمان با عكس‌هاي خانواده خدمه پرواز اوكرايني كه از فرودگاه بين‌المللي كي‌يف رسيد، ايرانيان مقيم تورنتو و مونترال هم در دانشگاه‌ها، مراكز فرهنگي و برخي خيابان‌ها با روشن كردن شمع و در دست گرفتن عكس جان‌باختگان، در كنار هم به سوگواري پرداختند. يكي از حاضران در مراسم تورنتو در توييتر نوشت: «هوا سرد بود و جمعيت نمي‌تونست طولاني‌مدت بايسته ولي هزاران نفر اومدن، با شمع روشن، گريستن. بخش قابل‌توجهي هم ايراني نبودن اما براي همدردي اومده بودن.»

اما شايد بتوان گفت ميدان اصلي سوگواري براي جان‌باختگان پرواز تهران-كي‌يف در شبكه‌هاي اجتماعي برقرار بود. كاربران بسياري در توييتر بودند كه خبرهاي مربوط به حمله ايران به پايگاه نظامي امريكا در عراق را ساعت به ساعت دنبال كرده بودند و هيچ فكر نمي‌كردند ساعاتي بعد قرار است، دوباره ناباورانه به رصد خبرهاي مربوط به سقوط هواپيما بنشينند. از روز پنجشنبه كه تعداد كشته‌شدگان تبديل به عكس و نام و روايت‌هايي از زندگي قربانيان اين پرواز شد، ميزان سوگواري در شبكه‌هاي اجتماعي هم بالا گرفت و بعد با خبرهاي ضد و نقيضي كه در مورد علل احتمالي فاجعه مي‌رسيد درهم آميخت. پنجشنبه و جمعه اظهارنظرهاي چهره‌هاي سياسي بين‌المللي، واكنش‌هاي محدود از سوي چهره‌هاي سياسي داخلي و طيف وسيعي از گزارش‌هاي خبري از رسانه‌هاي مختلف فارسي‌زبان و غيرفارسي‌زبان به سرعت بر صفحه توييتر ظاهر مي‌شدند و به واكنش‌ها و البته سردرگمي‌ها دامن مي‌زدند. اما آنچه درنهايت در تمامي اين روزها در جريان بود، سوگ از دست رفتن كساني بود كه قرار بود مثل ميليون‌ها نفر ديگر در روز سوار هواپيما شوند و از مبدا به سوي مقصدشان پرواز كنند؛ زنان، مردان و كودكاني كه آخرين لحظات زندگي‌شان را در پرواز 752 هواپيمايي اوكراين سپري كردند.

روزنامه اعتماد